Współcześni rodzice mają większy dostęp do wiedzy na temat wyboru drogi edukacyjnej swoich dzieci. Mnóstwo informacji dostępnych za kliknięciem myszki sprawia, że zaczynają poszukiwać wiedzy nie tylko o tradycyjnych systemach edukacji i wychowania, ale też tych mniej popularnych – jak omawiany dzisiaj system pedagogiki wg Marii Montessori.
System ten nie jest nowy – został stworzony już około 100 lat temu przez włoską lekarkę, która obserwując pozostające pod jej opieką dzieci stworzyła sposób nauczania, który do dzisiaj jest inspirujący i dający doskonałe rezultaty. Mottem tego rodzaju nauki i wychowania jest „pomóż mi zrobić to samodzielnie”. Dziecko będące w tym trybie nauczania ma mnóstwo wolności w wyborze swojego zajęcia, a wspierający i dobrze przygotowany nauczyciel jest zawsze dostępny, by pomóc, gdy dziecko poprosi o pomoc. W innym wypadku nie ingerujew aktywności dziecka, które ma w sobie potencjał, by specyficzne ćwiczenia realizować samodzielnie. Dzieci uczą się przez aktywizację wszystkich zmysłów, działają w ciszy i skupieniu. W tym rodzaju pedagogiki nie ma kar oraz nagród.
Przedszkola i szkoły prowadzone metodą montessoriańską są do tego specjalnie przygotowane. Pomoce naukowe są dostępne dla każdego dziecka, na wysokości wzroku, na łatwych do przeniesienia i posprzątania tacach lub innych pojemnikach. Nic nie stoi na przeszkodzie, by zainspirować się tymi założeniami i spróbować wprowadzić je u siebie w domu. Niskie regały, niewiele zabawek, wszystko w zasięgu ręki dziecka to łatwa do zorganizowania aranżacja, która powinna spodobać się dzieciom. Również zmiotka, ściereczka i wiadro (prawdziwe, choć mniejsze!) postawione w zasięgu ręki np. w łazience, będą motywować dziecko do sprzątania po sobie – nie jako przykrego obowiązku czy kary, ale jako konsekwencji swoich zabaw.
Pomoce edukacyjne w placówkach idących ścieżką omawianej metody są inne niż w zwykłych przedszkolach czy szkołach. To proste przedmioty, zwykle wykonane z drewna, które mają swój cel i uczą dziecko jakiejś, konkretnej, umiejętności. Nie musimy jednak wydawać mnóstwa pieniędzy na oryginalne pomoce, by wprowadzić nieco montessoriańskiego ducha do naszego domu. Zaproponujemy dwie aktywności, które mogą wykonywać już młodsze przedszkolaki.
Pierwszą z nich jest… nalewanie wody. Należy przygotować szklanki, na których np. przy pomocy taśmy ozdobnej zaznaczymy poziomy oraz szklany dzbanek z wodą. Do tego taca oraz ściereczka i gotowe! Celem dziecka jest przelanie wody z dzbanka do szklanek, młodsze dzieci nalewają tyle, ile chcą, starsze starają się do zaznaczonego poziomu. Jeśli coś się rozleje, to ściereczka jest po to, by wytrzeć. Ćwiczenie uczy uważności i precyzji, trenujemy też chwyt rączki i skupienie.
Drugim ćwiczeniem jest „chodzenie po linie”, czyli ćwiczenie równowagi i uważności na rozłożonym na podłodze sznurku bądź linie. Nada się tez pasek od szlafroka. Starsze dzieci mogą utrudnić sobie zadanie niosąc na tacy najpierw pustą a później pełną szklankę. Ta aktywność ćwiczy równowagę, skupienie i jest po prostu zabawna!
Bibliografia
M. Montessori, Odkrycie dziecka, Łódź 2014.
D. Gilles Cotte, Metoda Montessori w domu. 80 zabaw edukacyjnych, Warszawa 2018
Eko Wiedza
